Vraag & Antwoord
Veelgestelde Vragen
Vanaf 23 november 2022 heeft u een asbestattest nodig bij de verkoop van een pand dat is gebouwd voor 2001. De inhoud van het attest moet bekend gemaakt worden aan de koper van het pand bij het ondertekenen van het compromis. In de praktijk zullen kopers op voorhand al een kopie van het asbestattest opvragen, bijvoorbeeld bij een kijkdag.
Voor de gemeenschappelijke delen van panden die onder het stelsel van gedwongen mede-eigendom vallen, gaat de verplichting pas in op 1 mei 2025.
Vanaf 2032 moet elke eigenaar van een pand dat gebouwd is voor 2001 beschikken over een asbestattest.
Als verhuurder van een pand dat gebouwd is voor 2001 moet u pas in 2032 beschikken over een asbestattest. Beschikt u al sneller over een asbestattest? Dan moet u van zodra u beschikt over een asbestattest, een kopie van het attest overhandigen aan uw (nieuwe) huurder.
De verplichting voor een asbestattest geldt voor elke Toegankelijke Constructie met Risicobouwjaar (TCR), zoals beschreven in het Materialendecreet:
- waarvan de grondoppervlakte of de som van de grondoppervlaktes van de verschillende TCR’s in een bepaald inspectiegebied groter is of gelijk aan 20 m²;
- waarvan de grondoppervlakte kleiner is dan 20 m² maar waarbij de TCR deel uitmaakt van een grotere constructie met grondoppervlakte groter of gelijk aan 20 m².
Een TCR kan een woning zijn, maar ook bedrijfsgebouwen, kantoorgebouwen, overheidsgebouwen, agrarische gebouwen, religieuze gebouwen en andere types vallen onder deze noemer.
Risicobouwjaar betekent ‘gebouwd voor 2001’.
Het bouwjaar zoals opgenomen in de kadastrale legger is het referentiebouwjaar om te evalueren of de constructie een risicobouwjaar heeft en primeert steeds op andere informatiebronnen. In het kadaster wordt het bouwjaar geregistreerd op het moment dat een nieuw gebouw in gebruik wordt genomen. Indien men niet in het bezit is van de kadastrale legger kan een uittreksel bekomen worden bij de lokale gemeente.
Er zijn naast de kadastrale legger nog 3 categorieën van documenten die kunnen gebruikt worden om het bouwjaar van een toegankelijke constructie te bepalen:
- documenten na oplevering van de werken;
- documenten tijdens de uitvoering van de werken;
- documenten voor de uitvoering van de werken.
Indien het referentiebouwjaar niet gekend is op basis van een kadastrale legger, kunnen documenten uit categorie I, II, en III gebruikt worden conform de richtlijnen uitgewerkt in het Inspectieprotocol.
De asbestdeskundige bepaalt zelf de prijs van de asbestinventarisatie maar voert deze uit volgens de richtlijnen van het Inspectieprotocol. Zo zijn voor bepaalde materialen verplichte staalnames vereist!
De prijs van de tussenkomst van de asbestdeskundige wordt onder meer bepaald door:
- de omvang van de te inspecteren gebouwen en het terrein;
- de ouderdom en renovatiegraad: in oudere, weinig gerenoveerde woningen of gebouwen is de kans groter op het aantreffen van verschillende asbestmaterialen;
- het aantal monstersnames en labo-analyses.Om een geldig asbestattest te bekomen, volstaat het dat de asbestdeskundige een visuele, niet-destructieve inspectie uitvoert.
De eigenaar kan wel vrijwillig vragen om bijkomend onderzoek uit te voeren, in dat geval zal de kostprijs hoger liggen:
- asbestinventarisatievoor een werkgever conform de Codex Welzijn op het Werk;
- destructief onderzoek in werkzones voorafgaand aan werken of sloop;
- bijkomende monsternames en labo-analyses;
- …
Voor de aflevering van het asbestattest vraagt de OVAM een retributie van 50 euro. Deze retributie zal via de factuur van de asbestdeskundige worden doorgerekend aan de klant. De asbestdeskundige mag op dit retributiebedrag géén BTW aanrekenen!
As per “Inspectieprotocol Asbestinventarisatie” (paraaf 4.2 Richtlijnen Monstername) van de Vlaamse Overheid (OVAM):
Onderstaande opsomming geeft de materialen mee die steeds te beschouwen zijn als asbestverdacht en waarvoor steeds een monstername en laboanalyse noodzakelijk is indien de asbestdeskundige ze als ‘niet-asbesthoudend’ wil identificeren.
Indien geen monstername uitgevoerd wordt, kan de asbestdeskundige dit asbestverdachte materiaal enkel identificeren als ‘asbesthoudend/asbestverdacht’ in de databank.
Asbestverdachte materialen waarvan monstername en laboanalyse verplicht is om als niet-asbesthoudend te identificeren:
- elk asbestverdacht materiaal dat de asbestdeskundige wil identificeren als nietasbesthoudend
- platen type “Pical”, asbestboard
- zwarte lijmlaag
- relatief harde en/of pasta-achtige mastiek of kit
- bitumen, roofing, teer
- spuitlagen, bevlokking
- thermisch isolerend materiaal, indien het waarneembare materiaal asbestverdacht is
- indien het vastgestelde materiaal asbestverdacht is, wordt een
monstername tot op de primaire drager uitgevoerd
- indien het vastgestelde materiaal asbestverdacht is, wordt een
- pleisterwerk, indien het vastgestelde materiaal asbestverdacht is
- indien het waarneembare materiaal asbestverdacht is, wordt een
monstername tot op de primaire drager uitgevoerd
- indien het waarneembare materiaal asbestverdacht is, wordt een
- crepi
- tegellijm faiencetegels
Als u de juiste voorzorgsmaatregelen neemt, mag u als particulier of zelfstandige bepaalde asbesttoepassingen zelf verwijderen. Laat u het liever aan iemand anders over? Schakel dan een aannemer in wiens werknemers een attest ‘eenvoudige handelingen’ hebben.
Belangrijkste regel bij het verwijderen is de eigen veiligheid en de veiligheid voor jouw naaste omgeving. Asbestvezels zijn immers 2000 x kleiner dan een mensenhaar en verspreiden zich makkelijk door de lucht. Eens ingeademd kunnen ze later voor ontstekingen aan de longen zorgen die uitmonden in bepaalde kankers zoals bv. mesothelioomkanker (ontsteking borstvlies).
Draag dus steeds beschermende kledij, handschoenen en FFP3 masker. Bevochtig de asbesttoepassing goed voor het verwijderen en stop de toepassing in een dubbele asbestzak. Bij bepaalde gemeentes kunt u aan een voordelig tarief een asbestkit verkrijgen. Is het een grotere toepassing zoals golfplaten dan schaft u een “big bag” aan.
Welke asbesttoepassingen mag u zelf weghalen?
Asbest binnen een gebouw
In binnenruimtes mag u alleen hechtgebonden asbest verwijderen dat niet beschadigd is. Dat betekent dat het materiaal volledig intact is en er geen vrije asbestvezels zichtbaar zijn.
Opgelet: ook tijdens het verwijderen moet het asbest intact blijven.
Asbest buiten een gebouw
Bevindt het asbest zich buiten uw woning of gebouw? Dan mag u de volgende toepassingen zelf wegnemen:
- hechtgebonden asbest dat niet beschadigd is;
- hechtgebonden asbest dat wel beschadigd is en waarbij er vrije asbestvezels zichtbaar zijn.
Een beschadigde asbesttoepassing of asbest in slechte staat kan makkelijk verder breken of vergruizen. Er komen dan schadelijke asbestvezels vrij die ingeademd kunnen worden.
U mag enkel beschadigd of verweerd asbest verwijderen indien:
- er niemand anders in de buurt is;
- de asbesttoepassing niet verder beschadigd raakt of vergruist.
Asbest binnen of buiten een gebouw
De volgende asbesthoudende materialen mag u als particulier of zelfstandige zelf verwijderen, ongeacht of ze zich binnen of buiten bevinden:
- dichtingen of pakkingen;
- koorden en andere geweven materialen;
- remvoeringen of gelijkaardige toepassingen.
In sommige gevallen mag een aannemer de asbesttoepassing verwijderen, in andere gevallen moet het echter door een gespecialiseerde firma “asbestverwijdering” gebeuren.
Welke asbesttoepassingen mag een aannemer verwijderen?
- Alle vormen van hechtgebonden asbest, zowel intact als beschadigd.
- Losgebonden asbesthoudend plaatmateriaal en asbestkarton. Het asbest moet gefixeerd zijn en de aannemer moet het eenvoudig kunnen demonteren, wegnemen en verpakken zonder de asbesthoudende materialen te breken of beschadigen.
- Asbesthoudende dichtingen en pakkingen, geweven materialen zoals koorden, remvoeringen en gelijkaardige toepassingen.
- Asbestcontaminatie van een lokaal, ruimte, gebouw of technische installatie waarbij er geen zichtbare asbestresten aanwezig zijn. Het lokaal, de ruimte, het gebouw of de technische installatie moet gereinigd worden met vochtige doeken en stofzuigers met een absoluutfilter.
Voor de aannemer het asbest begint te verwijderen, is hij wettelijk verplicht om een asbestinventaris op te maken van de werkzone. Zo voorkomt hij dat er tijdens de werken asbestvezels vrijkomen, bijvoorbeeld als ingesloten asbest beschadigd raakt. Hij moet de verwijdering ook vooraf melden aan de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg.
Wat moet door een erkende asbestverwijderaar verwijderd worden?
Gaat u een gebouw of woning, gebouwd voor 2001 slopen of renoveren? Dan is de kans groot dat u tijdens de werken op materialen met asbest zal stuiten.
Asbest veilig en correct (laten) verwijderen brengt kosten met zich mee. De Vlaamse overheid biedt daarom maatregelen aan om particulieren, ondernemingen, lokale besturen, en verschillende andere specifieke doelgroepen te ondersteunen.
Om een overzicht van steunmaatregelen te vinden kunt u terecht op de site van Ovam of door hier te klikken. Evenzeer vindt u meer info in ons blog artikel.
